Monday, April 8, 2013

A Sustainable Budget Should Endure Any Storm

IN the national debate over fiscal policy, an important question is what the long-run goal should be. Representative Paul D. Ryan, chairman of the House Budget Committee, has a plan to balance the federal budget in 10 years. When asked if he would do the same, President Obama demurred.
“My goal is not to chase a balanced budget just for the sake of balance,” the president told George Stephanopoulos of ABC News. The White House press secretary, Jay Carney, said the president’s goal was instead a “fiscally sustainable path.”
Which raises two questions: What is fiscal sustainability? And how do we know when we have achieved it?
For you and me, the answer is pretty easy. As individuals, we have to balance our budgets over our lifetimes. In other words, in the long run, our spending is constrained by our earnings. If you ever tried to imitate the federal government, by spending more than you earned every year, your creditors would eventually catch on and pull the plug.
The federal government, however, is very different. Having survived now for more than two centuries, it has been granted the presumption of immortality by its creditors. As a result, there is no final day of reckoning on which all debts need to be repaid.
That means that the federal government can run budget deficits year after year, racking up ever-higher debt. And, indeed, that is pretty much what it has done throughout history. With the exception of a few years starting in the late 1990s, when the Internet bubble fueled an economic boom, goosed tax revenue and made President Clinton look like a miracle worker, the federal government has run a budget deficit consistently for the last 40 years. The debt that the federal government owes to the public has risen to about $12 trillion, from $341 billion in 1973.
It may be tempting to look at these facts and to conclude that there’s no limit to what the federal government can borrow. But that would be a mistake. Even though the credit markets give the government more latitude than they give to ordinary individuals, the government still faces limits. It can borrow for a long time, perhaps even forever, but it can’t go nuts about it.
A metric that economists often use to evaluate a government’s fiscal position is the ratio of the government debt to the nation’s gross domestic product. G.D.P. measures the total income in the economy and thus reflects the government’s tax base. The higher the debt-to-G.D.P. ratio, the more a government will struggle to service its outstanding liabilities.
As a nation, the United States was born with a debt-to-G.D.P. ratio of about 42 percent, thanks to loans that were taken out to finance the American Revolution. In fact, throughout the nation’s history, the most common cause of increases in the debt-to-G.D.P. ratio has been the expenses associated with military conflict.
The Civil War increased the ratio from 2 percent in 1860 to 34 percent in 1865. World War I increased it from 3 percent in 1914 to 31 percent in 1919. And World War II increased it from 44 percent in 1941 to 109 percent in 1946, the highest level in history.
The second most common cause of increases in the debt-to-G.D.P. ratio has been deep economic downturns. In 1933, during the Great Depression, the ratio was 44 percent, up from 16 percent in 1929. The recent financial crisis and deep recession have had a similar effect. The debt-to-G.D.P. ratio has increased to 77 percent, from 36 percent in 2007.
SO what does President Obama mean when he talks about fiscal sustainability? He doesn’t mean running a surplus and repaying the debts that have been incurred on his watch, as people who spend more than they earn would have to do. Nor does he mean balancing the budget, as Representative Ryan suggests. Rather, the president seems to mean keeping the debt-to-G.D.P. ratio stable at this new, higher level. That is certainly what the last budget he submitted proposed to do.
Achieving this goal is much easier than balancing the budget. Because G.D.P. grows, the government debt can continue to grow as well, just not too fast. Stabilizing the debt-to-G.D.P. ratio requires that future budget deficits be smaller than they have been over the last few years, but they can still be sizable.
Yet this goal, hard to reach as it might be in the current political environment, is still too modest. The problem is that budget projections are based on forecasts, and such forecasts exclude the extreme events that have historically driven up government debt.
Military and economic catastrophes are, by their nature, unpredictable. While we can’t plan on one, prudence requires that we take their possibility into account. In normal times, when we are lucky enough to enjoy peace and prosperity, the debt-to-G.D.P. ratio shouldn’t just be stable; it should be falling. That has generally been the case throughout our history, and it should become the case again as we look forward.
The bottom line is that President Obama is right that sustainability is a reasonable benchmark for evaluating long-run fiscal policy. But the standard he applies when evaluating it appears too easy. It will leave us too vulnerable when the next catastrophe strikes.
N. Gregory Mankiw is a professor of economics at Harvard. He was an adviser to President George W. Bush.
http://www.nytimes.com/2013/03/31/business/a-sustainable-federal-budget-should-endure-any-storm.html?_r=1&

Wednesday, April 3, 2013

Thành tích tỷ đô và niềm tự hào khó nuốt

Những dự án FDI hàng tỷ USD từng là thành tích đáng tự hào của các địa phương nhưng nay nó đang trở thành cục rối khó gỡ, muốn quên đi mà không được.
Xử lý thế nào đối với những dự án FDI có vốn đầu tư đăng ký hàng tỷ USD nhưng không được triển khai theo đúng giấy phép chính là bài toán khó cho các địa phương.
Tan vỡ canh bạc casino
Tháng 3/2013, MGM tuyên bố rút lui khỏi dự án Tổ hợp nghỉ dưỡng Hồ Tràm đã gây xôn xao dư luận. Ai cũng biết, tuy MGM chỉ là “nhà quản lý dự án” chứ không phải là chủ đầu tư của dự án này nhưng vai trò của họ lại là mang tính quyết định.
Gần 5 năm sau ngày được cấp giấy phép, Tổ hợp Hồ Tràm đã không đi đúng con đường mà chủ đầu tư đã dự kiến: họ sẽ xây dựng các khách sạn trước và chờ đợi một sự “hợp thức hóa” việc cho người Việt vào casino để tiếp tục đầu tư hạng mục casino. Nhưng chính sách đã không đi nhanh như họ nghĩ, ngay cả khi khách sạn đầu tiên đã hoàn thành và khách sạn thứ hai đã được khởi động, thì chính sách về casino vẫn nằm im.
MGM rút lui thì không dễ có đối tác khác vào thay thế nếu như bối cảnh pháp lý vẫn nguyên trạng. Chủ đầu tư của Hồ Tràm, công ty ACDL, hiểu điều đó và họ đã phải lên tiếng “trấn an” các bên rằng các cổ đông vẫn rất “yên tâm với dự án”.
đầu tư nước ngoài, FDI, thu hút, tỷ USD, rút giấy phép
 
Tuy nhiên, theo báo cáo, cho đến hết năm 2012 dự án này mới chỉ giải ngân 350 triệu USD trên tổng số 4,2 tỷ USD vốn đăng ký. Nếu vấn đề casino không được tháo gỡ, liệu chừng các cổ đông có tiếp tục rót thêm vốn như cam kết?.
Có thể là không bởi vì không ai đầu tư tới 4,2 tỷ USD chỉ để xây khách sạn thuần túy!
Tin MGM rút lui có lẽ đã mang lo lắng đến cho... UBND tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu, nơi đã ký ban hành giấy phép đầu tư cho dự án này. Suy cho cùng, quyết định cho ACDL được đầu tư dự án này, cũng ít nhiều có tính mạo hiểm như một canh bạc. Trường hợp ACDL không tìm được đối tác mới thì hậu quả sẽ có rất nhiều chuyện giải quyết.
Chung số phận với dự án Hồ Tràm chính là dự án khu nghỉ dưỡng Nam Hội An, một “canh bạc” khác của tỉnh Quảng Nam. Với vốn đầu tư đăng ký 4 tỷ USD, đây là dự án FDI lớn nhất tại Quảng Nam hiện tại.
Sau khi tập đoàn Genting, đối tác trong liên doanh Genting Vina, chủ đầu tư dự án này tuyên bố rút lui, các bên ở lại rõ ràng đang lúng túng. Vì thế, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, ông Lê Phước Thanh, chỉ có thể trả lời một cách chung chung về dự án này là “vẫn đang tiếp tục đàm phán”.
Cuộc chơi ở Nam Hội An giờ đây không nằm trong tay tỉnh Quảng Nam, cũng như đối tác còn lại trong liên doanh Genting Vina, là bởi quy mô vốn 4 tỷ USD cho dự án này quá lớn.
Nhưng cũng như Hồ Tràm, vốn không quan trọng bằng việc mở cửa với casino. Trong khi chưa tìm được đối tác thay thế, số phận của dự án rõ ràng đang bị bỏ lửng, ngay cả khi đã có khoảng 40 triệu USD được giải ngân cho công tác hạ tầng.
Khi ký quyết định thu hồi tới hơn 1.500 ha đất tại Nam Hội An, lãnh đạo Quảng Nam hẳn cũng không nghĩ rằng mọi việc lại thay đổi chóng vánh đến vậy.
Trong lòng người dân xứ Quảng, có cái gì đó thật đắng đót khi cũng trên mảnh đất Nam Hội An, trước đó, dự án Bãi Biển Rồng cũng với số vốn đăng ký lên tới 4,15 tỷ USD cũng đã rút giấy phép từ cuối năm 2010.
Xếp hàng... chậm tiến độ
Nếu như hai dự án “có casino” nói trên tương lai chưa rõ ràng, thì tại nhiều dự án có vốn đăng ký hàng tỷ USD khác, câu chuyện lại nằm ở năng lực chủ đầu tư.
Một thống kê cho hay trong vòng 5 năm qua, đã có khoảng 20 dự án có vốn đầu tư trên 1 tỷ USD được cấp phép.
Tuy nhiên, trong khi một vài dự án như trường hợp liên hiệp thép của Formosa ở Hà Tĩnh hay một số dự án bất động sản đang được triển khai, phần lớn các dự án trong danh mục này vẫn có chung tình trạng chậm tiến độ.
Trong số các dự án tỷ USD đã cấp phép trong 5 năm qua, cùng chung số phận với dự án Bãi Biển Rồng tại Quảng Nam chính là Liên hợp thép Cà Ná tại Ninh Thuận với vốn đăng ký 9,8 tỷ USD, đã bị rút giấy phép vào đầu năm 2011.
Trong khi đó, các dự án thuộc lĩnh vực bất động sản và nghỉ dưỡng như dự án Thành phố Sáng tạo Nam Phú Yên, vốn đăng ký 1,68 tỷ USD và Công viên Thế giới kỳ diệu, vốn đăng ký 1,3 tỷ USD... đều đã lần lượt bị rút giấy phép.
đầu tư nước ngoài, FDI, thu hút, tỷ USD, rút giấy phép
 
Trong lĩnh vực sản xuất, các dự án Khu liên hợp thép Guang Lian tại Quảng Ngãi với vốn đăng ký 3 tỷ USD, hay dự án sản xuất thép Kobelco tại Nghệ An, vốn 1 tỷ USD cũng chưa hẹn ngày khởi động vì những khó khăn khác nhau, đặc biệt là năng lực tài chính của chủ đầu tư.
Trong bối cảnh dòng vốn FDI toàn cầu suy giảm, không phải nhà đầu tư nào cũng có thể huy động được số tiền hàng tỷ USD, thậm chí chỉ vài trăm triệu USD để triển khai dự án như kỳ vọng. Khi đó, gánh nặng trách nhiệm bắt đầu dồn về lãnh đạo các tỉnh thành đã cấp phép.
Khai tử một dự án FDI có vốn hàng tỷ USD là điều không dễ dàng gì. Thông thường, với các dự án lớn như vậy, tuy đã được phân cấp về cấp phép, song các tỉnh vẫn thường có văn bản xin ý kiến Chính phủ và các bộ ngành.
Với tâm lý mong muốn dự án được chấp thuận, thường lãnh đạo các tỉnh thành sẽ “nói tốt” về dự án và chủ đầu tư. Đến khi tình hình thay đổi, thật khó để các tỉnh thành giải thích với Chính phủ và các bộ ngành, cũng như với chính người dân tại địa phương đó. Vì vậy, sự trì hoãn và thỏa hiệp vẫn thường xảy ra với các dự án FDI lớn nhưng chậm tiến độ.
Không phải ngẫu nhiên mà trong các đề xuất liên quan đến cải thiện công tác quản lý nhà nước về FDI gần đây, vấn đề kiểm tra năng lực của chủ đầu tư trước cấp phép cũng như theo dõi tình hình dự án sau cấp phép được đã được nhấn mạnh. Bởi vì, các địa phương đã tự hiểu không tiếp tục ăn “bánh vẽ” của nhà đầu tư như trước.

Monday, April 1, 2013

Cuộc nói chuyện của Chủ Tịch Nước Trương Tấn Sang tại CLB Thăng Long

Từ Đại hội khóa 7 đến nay vẫn tồn tại 4 nguy cơ mà các đ/c cũng đã rõ. Mỗi nhiệm kỳ đều có nhắc lại, nhưng suy thoái ngày càng phức tạp, càng nguy cấp, không giảm mà chỉ có tăng mỗi năm một cao và phức tạp hơn.
Hội nghị TƯ. 4 với ý đồ tạo chuyển biến rõ rệt, chỉ có thể làm giảm còn phần nguy cơ suy thoái chứ không thể thay đổi cơ bản ngay được, chỉ có thể thực hiện ở một vài khâu, không phải là tất cả. Nghị quyết nhấn mạnh vào ba vấn đề suy thoái là: Lối sống, Dân chủ và công tác cán bộ. Về giải pháp đã đề ra bốn giải pháp: Tự phê bình và phê bình từ trên xuống dưới; chấn chỉnh tổ chức cán bộ; cải tiến cơ chế chính sách; và cuối cùng là việc xây dựng Đảng. Cũng chỉ làm được các việc đó mà thôi, đó là những vấn đề cấp bách trước mắt. Việc tiến hành tự phê bình và phê bình từ trước ta làm từ dưới lên nay đổi lại làm từ trên xuống dưới: Vấn đề kỷ luật là phải tự giác, không thể ép buộc được. Trước đây trong kháng chiến chúng ta có kỷ luật thép, tự giác và nghiêm chỉnh, còn nay tự giác nhận kỷ luật là rất khó khăn, còn nêu ưu điểm thì dễ thôi. Việc tổ chức tự phê bình và phê bình của cấp lãnh đạo trên là rất kỹ, công phu nhưng cũng không thể công khai tất cả mọi việc được. Nhưng mọi người đều biết cả, thông tin hiện nay khá phổ cập, cả trong Nam ngoài Bắc, cả miền xuôi miền ngược, đừng coi thường, tôi đã gặp một cháu học sinh miền núi đang dùng chiếc điện thoại nhiều chức năng, cháu nói: Cháu biết mọi chuyện cả. Có đ/c hỏi thế tại sao trên không công khai mọi chuyện lên mạng cho mọi người đều biết, không thể làm được đâu, sẽ phát sinh rối ren, phức tạp lắm! Chúng tôi nhận được tất cả các loại thông tin, phản ánh, nói thực không phải thông tin phản ánh nào cũng sai và xuyên tạc đâu, nhiều vấn đề rất đúng. Có điều nguy hiểm là có thông tin chưa được nhận thức ra đúng thực chất, không nhận ra và phủ nhận cả! Sau khi biết được các vấn đề đã có giải trình, có hộp thư khi chuẩn bị ở hội nghị TƯ có khác trước, nhưng khi trình ra hội nghị lại khác đi. Trong Đảng hiện nay tệ nể nang còn nặng lắm, nên chắc chắn còn có thiếu sót, rồi khi trình bày ở hội nghi ý kiến lại khác nhau. Bộ Chính trị họp đã nhận định suy thoái kéo dài, ngày càng nghiêm trọng, trong Bộ Chính trị có 9 đ/c có mặt từ khóa trước, có 5 đ/c mới tham gia lần đầu. Nhưng tất cả đều nhận thấy có khuyết điểm, sai lầm và kết luận phải có kỷ luật, Bộ Chính trị đã bỏ phiếu và các đ/c trong Bộ Chính trị đều có phiếu, mỗi đ/c có số phiếu khác nhau.
Khi ra hội nghị TƯ 6 thảo luận, mặc dầu có khuyết điểm, sai lầm từ các khóa trước để lại, Bộ Chính trị vẫn tự nhận khuyết điểm, tự kiểm điểm và xin nhận kỷ luật. Có đ/c hỏi tại sao lại phải giấu tên đ/c X của Bộ Chính trị nêu phải kỷ luật. Sở dĩ thông báo như vậy về ai, kể đứa trẻ con cũng biết đều biết đ/c X là ai, không nêu tên cũng là tế nhị mà thôi! Hội nghị TƯ đã thảo luận và đồng ý với kiểm điểm khuyết điểm, sai lầm mà Bộ Chính trị trình bày kể cả một đ/c ủy viên Bộ Chính trị, nhưng sau khi thảo luận, Hội nghị TƯ đã biểu quyết yêu cầu phải sửa chữa sai lầm, khuyết điểm nhưng không có hình thức kỷ luật, kể cả hình thức kỷ luật nhẹ nhất! Điều này gây bức xúc rất nhiều đối với đảng viên, nhất là cách mạng lão thành. Khi tôi vào Miền Trung có đ/c lão thành chỉ vào tôi nói: “Các vị ăn nó vừa vừa thôi, còn phải để thương và để cho Dân chứ, nếu các anh không làm được thì để chúng tôi làm.”. Nhiều ý kiến gay gắt lắm! Nhưng về phần tôi, tôi là thiểu số phải phục tùng đa số, không thể khác được mà là nghị quyết của TƯ. Nhưng vấn đề hiện nay tôi cho rằng;phải làm gì sau đó!Khi đã nhận khuyết điểm, sai lầm thì phải sửa chữa, chúng ta cần phải nhận rõ vấn đề này, phải theo rõi. Giám sát sửa chữa ra sao! Có làm được không? Tôi mong các cụ, các bác lưu ý cho, giám sát kể cả cấp trên và cấp dưới! Ban Chấp hành TƯ đã nhận khuyết điểm vì sai lầm của cả Ban Chấp hành TƯ, đ/c Tổng Bí thư đã phát biểu có lời xin lỗi toàn Đảng và toàn Dân, yêu cầu toàn Đảng nghiêm túc chấp hành nghị uyết TƯ4 để Đảng ta trong sạch, vững mạnh! Sang quý 1 và quý 2 năm nay TƯ sẽ họp đánh giá lại cái gì đã làm được. Vừa qua, khi nhận xét việc tự phê và phê bình của cấp Tỉnh, Thành cũng đã có thấy chuyển biến tốt hơn; đã bắt đầu phát huy được nhân tố tích cực, có tác dụng răn đe, thức tỉnh cho con người và tập thể. Có phải như vậy không? Chưa thực rõ lắm, chưa đồng đều nhưng dù sao cũng có tác dụng, có chuyển biến.
Tập thể Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã xem xét xác định các qui tắc, thủ tục trong Đảng và Nhà nước, đề xuất ý kiến cải tiến rồi đến còn bỏ phiếu tín nhiệm, lấy phiếu tín nhiệm vào tháng 5 và tháng 10 năm nay, thay đổi một số nhân sự ngay trong quý 1 này, quy chế công tác mặt trận cũng được xác định, bổ sung cho hoàn thiện hơn. Tích cực xử lý một số vấn đề nổi cộm như: nợ công, nợ xấu, ngân hàng, Vinalines, Vinashin… Mà trước đây làm chưa tốt, nay phải làm lại cho đúng, cho minh bạch.
Vừa qua Bộ Chính trị nhận khuyết điểm, nhưng Ban Chấp hành TƯ lại không kỷ luật, điều này gây bức xúc lớn lắm. Có đ/c đã nói với tôi rằng: Một Đảng mà không sửa khuyết điểm sai lầm không có kỷ luật là một Đảng hư hỏng, đó là lời của Hồ Chủ Tịch. Tôi thấy đúng là như vậy. Nhưng vấn đề tự phê và phê bình xây dựng Đảng không phải không phải dừng tại đây mà mới chỉ là bước đầu, không phải chỉ có một lần mà còn phải làm tiếp, có được chuyển biến rõ rệt, việc làm vừa qua chưa thỏa mãn được đòi hỏi của Đảng, của nhân dân. Bộ Chính trị đã ngồi lại đánh giá toàn diện và kết quả đạt được.
Việc sau khi nhận khuyết điểm thì sửa chữa thế nào? Mong các đ/c theo dõi, giám sát chúng tôi cả cấp trên, cấp dưới, cơ quan có làm được không? Có thực sửa chữa không? Rồi đây, mỗi năm sẽ bỏ phiếu tín nhiệm mấy lần, cả TƯ và cơ quan Nhà nước cũng vậy, nếu làm được công bằng, dân chủ, không hình thức thì sẽ là việc kiểm tra của các cấp cả TƯ và địa phương! Chúng ta đã bàn bạc và chấn chỉnh một số qui định, lập Ban Chống tham nhũng, Ban Nội chính … Mọi việc cơ bản đã sắp xếp xong cả về nội dung, trách nhiệm và nhân sự. Các tổ chức này sẽ làm nhiệm vụ giám sát các mặt kinh tế, chính trị, an ninh, quốc phòng. Bộ Chính trị đã quy định lấy ý kiến, tiếp nhận ý kiến đóng góp. Sửa đổi lại các qui chế cũ, việc này đến quý 2 sẽ công bố. Về lãnh đạo: Xác định trách nhiệm của cá nhân. Truyền thông phổ biến cho mọi người đều hiểu biết, thông suốt. Nhưng không phải như thế đã là xong, còn phải làm nhiều nữa. Không phải hội nghị TƯ 4 quyết định không kỷ luật đã là xong rồi. Vậy thì có suy thoái, ai suy thoái cần phải lý giải thế nào chứ?
Phạm vi suy thoái mà không thu hẹp được vì không chuyển biến rõ rệt thì lại càng nghiêm trọng. Cơ quan Tuyên giáo phải làm rõ việc này và phải giải thích thuyết phục được mọi người. Việc sai lầm khuyết điểm liên quan đến ai phải rõ ràng, nhất thiết không thể bỏ qua được!
Việc chỉ đạo xử lý Vinalines, Vinashin báo chí đã nói nhiều, phải làm cho nghiêm túc, công khai. Chúng ta còn nợ xấu quá lớn, tại sao? Trách nhiệm thế nào? Phải làm cho rõ chứ?
Xem trên tivi thấy kinh tế ta có khả quan hơn, tham nhũng có giảm đi, tăng trưởng có khả năng cao hơn. Nhưng nhìn lại mấy năm nay toàn tụt hậu. Năm 2013 cố gắng đạt cho được GDP 5, 5%, năm 2012 chỉ đạt 5, 2%, so với các năm trước cứ tụt dần, sức sản xuất không được tái sản xuất nữa vậy thì khả năng còn tụt nữa. So với các nước xung quanh, chúng ta kém họ hàng chục lần! Sản xuất giảm, nợ chồng chất ngày càng tăng, gỡ không ra được thì nguy hiểm lắm. Cho nên phải tái cơ cấu lại. Phải xử lý một cách triệt để mới mong cứu vãn tình hình.
Chúng ta còn phải tiếp tục nâng cao công tác đối ngoại, quan hệ quốc tế. Tăng cường quốc phòng, an ninh, năm nay sẽ có nhiều vấn đề phức tạp nổi lên, phải đề cao cảnh giác và đề phòng! Còn chỉ đạo xử lý một số vụ án trọng tâm, không để tồn đọng. Phải sửa lại luật đất đai cho phù hợp thực tế, phải chấn chỉnh lại luật pháp. Đế quý 2 sẽ công bố một số việc phải làm.
Xem trên báo chí thấy kinh tế ta đã thấy nhộn nhịp. Nhìn qua lại năm 2012; nền kinh tế thế giới phát triển chậm. Chưa hẳn vì khủng hoảng kinh tế thế giới mà ở dạng suy thoái kinh tế toàn cầu. Năm 2012 kinh tế thế giới chỉ bằng 3, 3% (mọi năm trên 4%). chỉ tăng 2, 2% (mọi năm từ 4% trở lên) thế là đã khá lắm rồi – Khối EU -4% (nguy hiểm lắm). Nhật tăng trên 2% (hy vọng 4% mà không đạt) nhưng đó là khá, Trung Quốc 7, 8% (năm trước 9 – 10%) (Ấn đương 1200 tỉ đô. Trung Quốc 1600 tỉ đô). Các nước có quy mô lớn nên tuy bị giảm GDP nhưng họ dễ xử lý hơn ta. Hiện nay các nước cũng nợ công cũng rất lớn, họ bàn cãi, tranh luận mãi chưa xong, nước Anh muốn rút khỏi EU.
Năm 2012 có nhiều cuộc bầu cử thay đổi hàng loạt thủ lĩnh: Mỹ, Nga, Trung Quốc, Thái, Nhật, Hàn …
Đông Nam Á: nổi lên gay gắt tranh chấp đảo giữa Trung Quốc và Nhật, Nhật với Bắc Triều Tiên về vũ trụ tình thế trở nên rất căng bất chấp dư luận. Trung Quốc cũng không hài lòng? Tình hình Hoa Đông rất phức tạp. Khối Asean chúng ta thì CPC đứng về phía Trung Quốc gây nhiều trở ngại đã buộc Hội nghị ngoại giao không ra được tuyên bố chung, nhưng khi gặp là vẫn thân thiết, vui vẻ. Năm 2013 Brunei làm Chủ tịch Asean, nước này nhỏ lắm, tiếng nói ít trọng lượng, do đó Biển Đông song gió hơn do Trung Quốc xúi giục, can thiệp, nói một đường làm một nẻo, nên 2012 CPC làm chủ tịch Asean phá rất dữ phản đối nhiều cái vô lý, tuy vậy ta cũng có nhiều cách và cố gắng giữ cho năm 2012 không nổ ra chiến tranh, tuy vậy ta cũng bị chê trách là nhu nhược, bị Trung Quốc lấn lướt cả trên các mặt quốc phòng, kinh tế, an ninh. Trung Quốc cho tàu hải giám và tàu đánh cá vào quấy rối, ngăn cản ta, thực sự đó là tàu chiến, là hải quân Trung Quốc giả dạng mà thôi. Ta có phản đối thì họ chống chế, nói là tàu đánh cá của địa phương hoạt động thôi. Ta xử lý thật vất vả Trung Quốc yêu cầu không quốc tế hóa Biển Đông, nhưng họ không làm được, Trung Quốc đã gửi hồ sơ đường Lưỡi bò lên LHQ, pháp lý hóa đường lưỡi bò để không ai được đụng chạm, can thiệp. Ta cố gắng giữ hòa bình để không xảy ra xung đột. Ta kiên quyết bảo vệ lãnh thổ, lãnh hải như Lê Thánh Tôn đã nói “Ai để mất một tấc đất của tổ tiên thì phải tru di tam tộc!!”.
Trung Quốc năm qua có khá nhiều vấn đề: Xử lý vụ Bạc Hy Lai, bắt và trục xuất luật sư mù Trần QuangThành (lãnh tụ phái tứ thừa độc lập), phanh phui tài sản TT Ôn Gia Bảo, Tổ chức Đại hội Đảng toàn quốc… Bổ sung lý luận Ba đại diện và phát triển khoa học xây dựng Chủ nghĩa xã hội theo màu sắc Trung Quốc. Phấn đấu nâng GDP tăng cao từ 5500 đô/người lên 11000 đô/người, tức là gấp hai lần hiện nay. Dân số đã 1/4 tỉ dân rồi. Trung Quốc kiên quyết để trở thành cường quốc biển, bắt các nước nhỏ xung quanh phải phục tùng (kế hoạch đến năm 2030). Tôi có dịp gặp ông Tăng Khúc Hồng (nhân vật số 3 khóa trước) ông ta hỏi tôi: Việt Nam sao lại ra luật Biển, gây căng thẳng đối chọi với Trung Quốc. Tôi trả lời: Trung Quốc đã có luật Biển từ 10 năm nay, chúng tôi chỉ học Trung Quốc mà thôi, vì tôi có đủ chứng lý lịch sử để xác định luật biển. Ông ta đành im lặng không trả lời. Ta phải giữ tình hữu nghị với Trung Quốc nhưng tuyệt đối không được mơ hồ mất cảnh giác. Mục tiêu Trung Quốc cố gắng vươn cao cạnh tranh với Mỹ. Họ rất thực dụng, chớp thời cơ, dựa vào thực lực. Trung Quốc tuy khẳng định: giữ gìn hòa bình, nhưng kiên quyết bành trướng chiếm lấy Biển Đông, chiếm các đảo của ta, ta không thể nhân nhượng được, nhưng phải khôn khéo, có bài bản, liên kết với các nước xung quanh như Phi Luật Tân, Indonesia, Singapore… để đối phó lại họ. Âm mưu của họ là lôi kéo các nước Asean để cô lập ta và chèn ép ta nhượng bộ. Ta cứ đi nước nào thì Trung Quốc sau đó lại đi tới nước đó và có chi viện hậu hĩnh hơn hẳn ta, thực tế là phá thế liên kết của ta vì họ được một phần kết quả. Đặc biệt là kinh nghiệm của tôi: các vị lãnh đạo cũ (đã nghỉ) gặp chúng ta nói chuyện dễ dàng lắm, tầng lớp trẻ có khó hơn (như ở Lào chẳng hạn).
Đối với Mỹ: Obama làm tổng thống lần 2 vẫn không có gì thay đổi.
Tăng cường về Châu Á – Thái bình dương
Tích cực phát triển kinh tế, thương mại khu vực Châu Á
Vẫn còn vấn đề Nhân quyền đang là một vấn đề đối ngoại giữa ta và Mỹ
Obama đã xếp 2 người, 1 Bộ Ngoại giao, 1 Bộ Quốc phòng đều là người cùng cánh của Obama có can thiệp với ta đã từng chống chiến tranh Mỹ-Việt, nhưng vẫn còn gay cấn về nhân quyền với Việt Nam. Rồi đây Mỹ còn nỗ lực hợp tác hơn nữa, có e ngại ta gần Trung Quốc hơn.
Về công tác đối ngoại: Ta ưu tiên các nước láng giềng trong tổ chức Asean. Tổ chức chặt chẽ quan hệ Lào-Việt, các nước khác còn có sự chia rẽ, các bạn Lào gắn bó với ta hơn, các đ/c lãnh đạo cao tuổi gắn bó hơn, lớp trẻ có phần giảm sút kém mặn mà. Với Trung Quốc ta cố gắng giữ hữu nghị giữa hai nước, tuy vấn đề Biển Đông phức tạp như vậy ta vẫn gắng sức tìm kiếm sự đồng thuận, còn vấn đề không đồng thuận thì gác lại. ta hy vọng xây dựng được DOC để có thể ràng buộc pháp lý, còn COC chỉ là mong muốn không ràng buộc nhưng Trung Quốc vẫn chần chừ muốn kéo dài và đòi được tham dự bàn bạc xây dựng DOC, khối Asean không thể đồng ý được vì đây là việc của các nước Asean với nhau. Năm 2013 Brunei làm Chủ tịch chắc có khác CPC năm trước. Ta tích cực bảo vệ Biển Đông, đưa dân ra sống ở Trường Sa, phát triển đánh cá, khai thác khoáng sản. Nga đã chạy Anh và cả Mỹ việc khai thác dầu khí nếu họ ngần ngại, Nga dám làm. Hiện Nga có thể khai thác 520 triệu tấn dầu mỏ và hàng ngàn tỉ khí đốt, Nga đang dùng sức mạnh về năng lượng để đối phó với các nước, nhưng lại rất ưu tiên cho Việt Nam cùng vào Si-bê-ri (các nước khác thì Nga không cho vào tham dự), Nga cho biết Việt Nam cũng đã khai thác được 1 tỷ đôla dầu khí ở Si-bê-ri rồi!
Còn Singapore tuy gốc người Trung Quốc, đảo nhỏ, người ít nhưng phát triển tốt, ngang hàng với Trung Quốc, không chịu lép vế cũng là một tấm gương cho ta theo. Chúng ta quan hệ với nhiều nước, nhưng với Nga thì rất tự nhiên thoải mái không nề hà gì. Khi gặp Medvedev vẫn gọi là đồng chí mặc dù chế độ chính trị hiện nay đã khác xưa nhưng đọng trong con người họ vẫn còn tình cảm sâu đậm và họ tỏ rõ một cách tự nhiên khác các nước Châu Âu đối với ta, ông Bộ trưởng Kế hoạch Nga lại còn nói: ông là con vị Tham tán Thương mại của Sứ quán Liên Xô ở Việt Nam trước đây nên rất thân mật với Việt Nam, như một quê hương của mình. Nga hứa giúp ta về quốc phòng, vũ khí, cả kinh tế, trở thành đối tác chiến lược của ta, họ nhận học sinh sang học tập, sĩ quan sang huấn luyện là đối tác toàn diện. Khi tôi nhắc đến số tiền còn nợ lại, Medvedev gạt đi nói không có vấn đề gì khó khăn cả. Nga cho biết khi được tin Nga tham dự thăm dò vùng dầu 6 nam Trường Sa dưới Côn Đảo, Bộ trưởng Ngoại giao Dương Khiết Trì gặp Bộ trưởng Ngoại giao Nga phàn nàn việc này thì Bộ Ngoại giao Nga lấy ngay tấm bản đồ cũ của Trung Quốc ra chỉ vào và nói: Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam. Chính Trung Quốc đã thừa nhận như vậy có liên quan gì đế Trung Quốc đâu, thế là Bộ Ngoại giao Trung Quốc đành lờ đi không nói gì nữa.
Còn Indonesia không bao giờ đả kích Việt Nam, họ hành động kín đáo. Khi tôi gặp các cháu Indonesia chúng cầm cờ hai nước và hô “Hồ, Hồ” tỏ ý hoan nghênh, Indonesia có 220 triệu dân họ thân thiết với Việt Nam, nhiều tiếng của họ giống tiếng Việt và có nhiều phong tục tập quán như ăn trầu giống như Việt Nam, vợ Tổng thống Indonesia khi nói chuyện với vợ tôi có thổ lộ: “Trong thời kỳ chống Pháp, Indonesia đã trang bị vũ khí cho một tiểu đoàn quân đội Việt Nam đấy.”. Họ mua vũ khí của Anh rồi chuyển cho ta, việc này chính họ nói ra, tôi đâu có biết! Quan hệ với Indonesia có lúc ta cũng lơi lỏng nay mới thắt chặt trở lại.
Về trả lời một số câu hỏi của các đ/c: Có đ/c hỏi: Tại sao nguyên thủ các nước chỉ có một người còn ta khi ra đón lại là Tổng Bí thư chứ không phải là Chủ tịch nước? Điều này tế nhị lắm, có khi sang họ chỉ có một người, chả lẽ ta có hai người đi hai bên hay sao, vì vậy lấy Đảng là vị trí cao nhất nên chúng tôi bàn để Tổng Bí thư thay mặt cho cả Chủ tịch nước đón tiếp họ, kể ra như vậy cũng không tiện, nhưng mà khó nói quá, sau này có lẽ phải xem lại như: Trung Quốc, Lào, Bắc Triều Tiên, Cuba họ đến thống nhất vào một người là nguyên thủ Quốc gia mà thôi.
Có quyền lực phải đi đôi với giám sát, kiểm sát như vậy quyền lực càng lớn kỷ luật phải càng nặng, không thể cấp bé chịu kỷ luật nặng còn cấp càng to lại càng nhẹ, vô lý quá, phải sửa thôi!
Đảng cũng phải tuân thủ Hiến Pháp và Pháp Luật của Nhà Nước, không thể đứng trên Hiến Pháp và Pháp Luật được. Có thế mới chống được suy thoái, chống được tham nhũng lạm quyền. Trung Quốc còn làm được vậy, ta cũng phải làm được, phải dựa vào dân, không thể để dân quay lưng lại với Đảng, tôi thấy vấn đề này đúng quá, rõ quá!
Đã có người khi gặp tôi đã chỉ vào mặt tôi nói: “Các anh ăn vừa thôi, phải để cho dân sống với chứ, dân không phải họ không biết đâu, nếu các anh không dám làm, bọn tôi sẽ làm.”.
Tôi tự thấy mình cũng có cái tốt, nhưng cũng còn có cái xấu, sai lầm, cần phải được phê phán chỉnh đốn, dân họ nói là đúng! Ví như…, thiểu số phải phục tùng đa số, có những cái thấy đúng mà không thực hiện được. Phải chờ đợi thôi, có thể dến Đại hội 12 mới có thể thay đổi cơ bản, nay mới chỉ vá víu mà thôi.
Qua nhiều Đại hội tôi thấy đã có từ ngữ khá lạ: Ban đầu bỏ Chống Chủ nghĩa cá nhân, rồi lại chống tiêu cực, chống tham nhũng, sau lại phát triển hủ bại, suy thoái, lợi ích nhóm nhỏ, v.v. tức là cùng qua nhiều Đại hội thì cái xấu phát triển dần lên. Các báo chí nhiều lúc ca ngợi ta làm tốt rồi, thế mà tại sao còn có bao nhiêu vấn đề này, vấn đề khác ngày càng to, càng phức tạp. Các đ/c xin hãy giám sát chúng tôi, góp ý kiến bằng mọi hình thức, càng nhiều càng tốt, không kiêng kỵ gì cả. Chắc chắn rằng phải đến Đại hội 12 mới có chuyển biến cơ bản được. Hiện nay không phải chỉ có các đ/c, các cán bộ đảng các cấp mà tất cả người dân từ anh xe ôm, bà hàng nước đều biết cả và nói rất nhiều, nói đủ thứ hết. Họ nói giống nhau lắm, đúng lắm cả trong Nam ngoài Bắc, miền xuôi miền ngược, Đảng ta phải trong sạch vững mạnh, còn dân thì còn, mất dân là mất hết, tôi thấy đúng như vậy, tính tôi muốn thẳng thắn bộc lộ như vậy, mong các đ/c kiểm tra, giám sát góp ý kiến, mong rằng sau này càng được sáng sủa hơn.
Về vai trò của Đảng với quân đội. Tôi cho rằng Đảng ta lập ra quân là để bảo vệ Tổ quốc, nhân dân chứ không phải là lập ra là bảo vệ, trung thành với Đảng, vì vậy quân đội phải trung thành, bảo vệ Tổ quốc, nhân dân rồi mới đến Đảng, có như vậy mới đúng chứ. Nay vì theo tập quán, nhận thức vẫn chưa thực hiện được.
Theo Hiến Pháp: Chủ tịch là Tổng chỉ huy lực lượng vũ trang, nhưng hiện nay theo tập quán là khi trong kháng chiến vẫn đặt ra vấn đề do người đứng đầu Đảng trực tiếp thống lĩnh quân đội nên vẫn để như cũ sau này nếu có sửa đổi thì xem xét lại thế nào cho hợp lý và phù hợp với phong cách quốc tế hiện nay.
Đã hết giờ và nói cũng đã lan man, xin kết thúc tại đây chúc mọi người sức khỏe, mọi sự tốt lành, góp sức đóng góp cho Đảng được trong sạch, vững mạnh.
Sau đó đ/c Oanh (Chủ nhiệm CLB Thăng Long) lên cám ơn và tặng quà, chụp ảnh lưu niệm.
Người lược ghi: Đoàn Sự 10g ngày 19-2-2013